“Tháo gỡ” thắc mắc điều tra là gì? Vấn đề liên quan đáng quan tâm

1. Tìm hiểu về điều tra là gì dễ hiểu hiện nay?

Bạn đang thắc mắc về điều tra là gì và muốn tìm “nút thắt” để tháo gỡ vấn đề này? Điều tra chắc rằng điều tra là một cụm từ rất phổ biến, khi nhắc đến hoạt động này bạn sẽ nghĩ ngay đến công tác điều tra của công an. Dễ hiểu nhất thì điều tra là hoạt động phục vụ nhu cầu của con người thông qua các hoạt động để khám phá và tìm hiểu về sự thật khách quan.

Thông qua hoạt động điều tra, các chiến sĩ là việc trong lĩnh vực phòng và chống tội phạm có thẻ khám phát và phá hiện tội phạm chính xác nhất. Ở các quốc gia khác nhau đều có hoạt động điều tra, tuy nhiên cách nhìn nhận và quy định về hoạt động này ở mỗi quốc gia lại khác, nó ảnh hưởng bởi các quan điểm chính trị, trình độ, cách thức tổ chức bộ máy, chính sách hình sự, và phương thức chống tội phạm của từng nước.

Trong quan điểm của khoa học pháp lý Liên Xô thì hoạt động điều tra được định nghĩa thành nhiều các quan điểm khác nhau như sau:

Quan điểm thứ nhất, những người theo quan điểm này cho rằng hoạt động điều tra là hoạt động tố tụng để thu thập các chứng cư, thông tin củng cố và kiểm tra chứng cứ. Tuy nhiên, điểm hạn chế của quan điểm này đó chính là cho rằng chứng cứ có sẵn, bỏ quan phương pháp thực hiện điều tra để có được chứng cứ. Theo đó chứng cứ là thứ có sẵn, trước khi điều tra, và chỉ cần khi mở cuộc điều tra sẽ thu được đầy đủ các chứng cứ. Đây là quan điểm trái ngược với tính sáng tạo của chủ thể khi thực hiện hoạt động điều tra vụ án.

Quan điểm thứ hai, theo quan điểm này thì điều tra là một hoạt động phát hiện hành vi phạm tội, củng cố, thực hiện việc nghiên cứu, thu giữ và ghi nhận các chứng cứ của điều tra viên theo pháp luật để tìm ra sự thật của vụ án. Tuy nhiên, với quan điểm này không đưa ra các hoạt động nào để có được chứng cứ.

Quan điểm thứ ba, thì lại cho rằng hoạt động điều tra là có nội dung là phát hiện, thu giữ và củng cố các thông tin thực tế phục vụ cho mục đích thu thập chứng cứ, một khía cạnh của hoạt động tố tụng. Đây là quan điểm cho thế thấy được phân biệt giữa khách thể và kết quả thu được từ hoạt động điều tra.

Như vậy thông qua các quan điểm trên bạn có thể thấy được rằng bản chất của hoạt động điều tra là phát hiện,, củng cố, thu thập, thu giữ và ghi nhận các thông tin của dự án Hoạt động điều tra rất quan trọng, thông qua đó phát hiện tội phạm và đem lại công bằng, sự thật được phơi bày, mình bạch. Trong khoa học pháp lý của Việt Nam cũng có một số các quan điểm khác nhau về điều tra, điều biết được những thông tin bổ ích, phần tiếp theo của bài viết sẽ cung cấp đến bạn.

Xem thêm: Bạn muốn tìm việc làm Luật - Pháp lý nhanh thì đừng bỏ lỡ những thông tin tuyển dụng mới nhất tại đây, click để xem ngay!

2. Quan điểm khác về hoạt động điều tra trong khoa học pháp lý Việt Nam

Trong từ điển Luật Việt Nam có để cập đến khái niệm điều tra là công tác về tố tụng hình sự, là hoạt động được tiến hành nhằm xác định sự thật cho một vụ án khách quan nhất, đầy đủ và toàn diện vụ án. Nhiều cách hiểu khác nhau, phổ biến nhất là cho rằng điều tra là tổng hợp tất cả các hành vi thực hiện trong quá trình điều tra vụ án và được thực hiện bởi một cơ quan điều tra có chức năng cụ thể.

Cách hiểu thứ hai, quan điểm cho rằng điều tra là hoạt động của cơ quan có chức năng theo quy ddingj và nhiệm vụ điều tra được thực hiện thông qua các quan quan chức năng như viện kiểm sát và tòa án nhân dẫn từ đó xác định chính xác về sự thật khách quan của vụ án. Tuy nhiên, quan điểm này đang khiến bạn bị nhầm lẫn giữa hoạt động điều tra và hoạt động của cơ quan điều tra với nhau và các chứng năng của các cơ quan này.

Một thực tế tại Việt Nam cho thấy, hoạt động điều tra xuất hiện nhiều và thường xuyên trong các cuộc đấu tranh chống và phòng tội phạm nhưng quan điểm định nghĩa chính xác cho hoạt động điều tra hiện nay chưa cụ thể và chưa đông nhất khiến nhiều người bị nhầm lẫn về hoạt động điều tra, thẩm quyền điều tra, điều tra trong vụ án.

3. Đi sâu tìm hiểu bản chất của hoạt động điều tra như thế nào?

Bạn có biết bản chất của hoạt động điều tra là gì hay không? Hoạt động điều tra mang bản chất nhân thức hay nói cách đơn giản đó là một hoạt động của nhận thức con người trong quá trình điều tra vụ án. Đây là một yếu tố giúp tìm ra chân lý khách quan, sự thật của vụ án trong tố tụng hình sự. Nhân thức là yếu tố quan trọng để giúp chứng minh và trong quá trình điều tra, giúp thu thập chứng cứ với tư cách là một dạng trong hoạt động nhận thức của con người.

Thông qua lý luận về nhận thức giúp giải thích quy luật của sự hình thành chứng cứ và hiệu quả của công tác điều tra vụ án. Thông qua các tiếp cận của hoạt động điều tra giúp bạn làm rõ cơ cấu bên trong cấu thành nên các hoạt động điều tra, từ đó có thể phân loại với các hoạt động điều tra khác nhau như thế nào trong từng vụ án cụ thể thực tế.

Hoạt động điều tra là phương tiện khám phá bí mật ẩn chứa bên trong, công cụ tìm hiểu tội phạm thông qua nhận thực từ việc điều tra của cá nhân, tổ chức, cơ quan có thẩm quyền. Trong quá trình điều tra, các chủ thể cần phải có nhận thức đúng về bản chất, tuân thủ quy luật nhật thực đế áp dụng vào hoạt động điều tra trong thực tiễn từ đó nâng cao hiệu quả trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm hiện nay.

Đọc thêm: Ngành điều tra hình sự ra làm gì? Xem ngay để có những lựa chọn tốt nhất.

4. Hoạt động điều tra mang ý nghĩa như thế nào?

Hoạt động điều tra rất có ý nghĩa trong cuộc sống xã hội hiện nay, nó có ý nghĩa vô cùng quan trọng, cụ thể như sau:

Thứ nhất, hoạt động điều tra có thể đánh giá là một trong các hoạt động có chứng năng quan trọng của tư pháp hình sự hiện nay của các cơ quan trước các hành vi phạm tội của một chủ thể bất kỳ trong xã hội. Để đem lại hòa bình, an ninh và trật tự cho xã hội, trong quá trình điều tra cần tuân thủ đúng các nguyên tắc, quyền hạn và trách nhiệm để thu thập và xác định các chứng cứ trong 1 vụ án.

Thứ hai, thông qua hoạt động điều tra hình sự mang đến cho con người cuộc sống ổn định, có những hoạt động ngăn chặn kịp thời, xử lý tức khắc cho đối tượng không lành mạnh, có những hành vị xấu, trái pháp luật và đạo đức để đem đến công bằng trong khởi tố bị can hiện nay. Không chỉ có vậy, trong trường hợp bị oan thông qua điều tra để giúp tìm lại công bằng, sự thật chứng minh, trả lại thanh danh cho con người. Thông qua đó cũng sẽ khiến hạn chế các phán xét sai lầm của tòa án cho một điều tượng bất kỳ nào đó trong vụ án điều tra.

Thứ ba, ý nghĩa cuối cùng của hoạt động điều tra đó là tính pháp chế, thông qua pháp luật giúp bảo vệ quyền tự do của người phạm tội là nhiệm vụ trong việc điều tra trước khi kết án. Thông qua việc điều tra tìm hiểu sự thật sẽ khiến cho công tác phòng chống tội phạm và xử lý đối với những người phạm tội được minh bạch, công bằng, chính xác nhất khiến xã hội tốt đẹp và ngành điều tra có tiếng nói hơn trong xã hội.

Như vậy, bạn có thể thấy được rằng, hoạt động điều tra có ba ý nghĩa như trên. Nếu bạn đang có tò mò về điều tra hình sự hiện nay được thực hiện theo quy trình như thế nào thì phần tiếp theo của bài viết này bạn không nên bỏ qua.

Tham khảo: Cơ sở pháp lý là gì? Kiến thức luật lệ cần thiết cho mọi người

5. Điều tra hình sự theo quy trình thủ tục như thế nào?

Bạn đang muốn tìm hiểu thông tin về quy trình, trình tự điều tra hình sự hiện nay như thế nào tại Việt Nam đúng không? Vậy ngay sau đây sẽ bật mí cho bạn các bước thực hiện cụ thể và chi tiếp như sau:

Bước 1: Tiếp nhận các thông tin tố giác và các thông tin về sự việc ban đầu của vụ án hình sự. Bạn có thể tố giác tội phạm tại một trong các cơ quan như sau: cơ quan điều tra, viện kiểm sát có chứng năng và nhiệm vụ tiếp nhận tố giác, những tin báo về tội phạm và đưa ra các kiến nghị về khởi tố.

Bước 2: Thực hiện việc khởi tố vụ án hình sự thông qua việc tiến hành xác định có hay không các dấu hiệu tội phạm để cơ quan có thẩm quyền đưa ra quyết định có khởi tố hay không. Để xác định dấu hiệu phạm tội dựa vào các căn cứ gồm: tố giác từ cá nhân, tin báo từ phương tiện thông tin đại chúng, tin báo từ cá nhân/cơ quan/tổ chức, kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước, người phạm tội tự thú, hoặc cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện ra các dấu hiệu phạm tội.

Bước 3: Thực hiện hoạt động điều tra vụ án hình sự với các hoạt động như khởi tố và thực hiện việc hỏi cung bị can; thu nhập lời khai từ nhân chứng, nguyên đơn dân sự, người bị hại, bị đơn dân sự, những người có liên quan đối chất và nhận dạng đối với vụ án; thực hiện việc khám xét để thu giữ đồ vật, tài liệu có liên quan đến vụ án; thực hiện khám nghiệm hiện trường, tử thi, các dấu vết trên thân thể; thực hiện việc thực nghiệm điều tra; thực hiện việc giám định và định giá tài sản. Những hoạt động điều tra này được thực hiện bởi các cơ quan điều tra trong quân đội, viện kiểm sát nhân dân tối cao, công an nhân dân, viện kiểm sát quân sự, các cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật,..

Bước 4: Thực hiện việc truy tố do viện kiểm sát thực hiện và đưa ra 1 trong các quyết định là truy tố bị can hoặc trả hồ sơ yêu cầu điều tra bổ sung hoặc đình chỉ, tạm đình chỉ vụ án đối với bị can trong vụ án hình sự nào đó.

Bước 5: Thực hiện việc xét xử vụ án hình sự trai quan các vòng xét xử sơ thẩm, phúc thẩm đối với một vụ án hình sự.

Bước 6: Tiến hành viên thi hành bản án và đưa ra các quyết định của toà án cho bị can.

Bước 7: Có thể thực hiện việc xét lại bản án và các quyết định có hiệu lực của toà án với thứ tự là đốc thẩm rồi đến tái thẩm vụ án.

Hy vọng với các thông tin chia sẻ trong bài viết này đã cho bạn một đáp án không chỉ cho câu hỏi điều tra là gì mà còn là thông tin của các vấn đề liên quan. Nếu bạn đang quan tâm đến vấn đề này, có gì thắc mắc hãy để lại bình luận dưới bài viết, topcvai.com sẽ trả lời cho bạn nhanh chóng nhất.