Định nghĩa Dự án BT là gì? Những lỗ hổng của dự án BT hiện nay?

Việc Làm Xây Dựng

1. Những thông tin cơ bản về dự án BT

Mọi thuật ngữ, vấn đề đang tồn tại xung quanh chúng ta đều có những khái niệm riêng, định nghĩa riêng và tính chất riêng. Vì thế cần phải có sự hiểu biết rõ ràng để áp dụng vào các trường hợp cụ thể. Dự án BT cũng vậy, đây không phải là thuật ngữ quá lạ nhưng không phải ai cũng biết và hiểu về nó.

1.1. BT nghĩa là gì ?

Nếu chúng ta tìm kiếm về BT trên mạng thì sẽ cho ra rất nhiều thông tin về BT. Tuy nhiên, chính vì có quá nhiều thông tin nên bạn sẽ không nắm bắt chính xác được định nghĩa về BT cũng như các nội dung xung quanh nó. Điều này khiến cho nhu cầu tìm hiểu thông tin của bạn bị hỗn loạn và rất dễ thu thập những thông tin sai lệch, chưa chính xác. Để đem đến những thông tin chuẩn xác nhất về BT thì bài viết này sẽ giúp bạn điều đó.

BT là thuật ngữ chỉ hợp đồng xây dựng và chuyển giao công trình, mà thường là các công trình giao thông. BT chính là hai từ viết tắt của Building Transfer trong tiếng Anh. Có thể nói BT là một hình thức đầu tư được thỏa thuận giữa cơ quan Nhà nước (cơ quan đại diện cho Chính  phủ và có toàn quyền quyết định về dự án) với các nhà đầu tư để xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng. Thuật ngữ này được sử dụng nhiều trong lĩnh vực xây dựng.

Sau khi xây dựng xong công trình, để thu hồi lại được vốn đã ký kết trong hợp đồng BT thì các nhà đầu tư cần được Chính phủ tạo điều kiện để thực hiện các dự án khác ở một khoảng thời gian nhất định nào đó. Nhà đầu tư phải chuyển giao lại công trình đó cho Nhà nước quản lý và sử dụng sau khi thời gian xây dựng công trình đã hết.

Nói một cách đơn giản thì BT chính là việc Nhà nước cấp phép cho nhà đầu tư xây dựng sau đó nhà đầu tư sẽ phải chuyển giao lại công trình đó cho Nhà nước, hay đây còn gọi là hình thức đổi đất lấy cơ sở hạ tầng.

Có thể khẳng định rằng, BT là một dự án có ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển cơ cấu hạ tầng. Bên cạnh đó, BT còn giúp nâng cao mức sống của người dân, giảm gánh nặng về ngân sách nhà nước và đặc biệt là thúc đẩy các nền kinh tế. Dây có thể coi là một dự án mà cả Chính phủ và Nhà đầu tư đều có lợi.

1.2. Khái niệm của Hợp đồng Dự án BT?

Dự án BT chính là một loại hợp đồng về xây dựng và chuyển giao các công trình.

Nói một cách chính xác thì Hợp đồng Dự án BT chính là hợp đồng được ký kết giữa Nhà nước và nhà đầu tư để xây dựng một công trình nào đó đã được Chính phủ cấp phép. Hợp đồng này được sử dụng rất phổ biến trong ngành xây dựng. Nếu bạn quan tâm đến các công việc trong ngành xây dựng thì phải hiểu thật kỹ về hợp đồng dự án BT này nhé.

Sau khi đã xây dựng hoàn tất công trình đó thì nhà đầu sẽ thực hiện việc chuyển giao công trình cho Nhà nước và từ đó Nhà nước sẽ tạo điều kiện cho nhà đầu tư thực hiện các công trình khác nhằm thu hồi lại vốn theo như đã ký trong hợp đồng tại một khoảng thời gian nhất định.

Xem thêm: Tìm kiếm việc làm chuyên viên pháp lý dự án thích hợp theo mức lương hoặc địa điểm mà bạn mong muốn nhanh chóng và hiệu quả tại topcvai.com ngay.

2. Nội dung của dự án BT gồm những gì ?

2.1. Mục đích của việc ký hợp đồng dự án BT

Vì là dự án xây dựng – chuyển giao công trình nên hợp đồng dự án BT sẽ bao gồm các quyền lợi cũng như nghĩa vụ của các bên tham gia hợp đồng. Thông qua hợp đồng, hai bên sẽ đạt được thỏa thuận nhằm mục đích đảm bảo hai bên cùng có lợi.

Bên cạnh đó, việc ký kết hợp đồng BT còn đem lại những lợi ích cũng như giá trị thiết thực cho sự phát triển kinh tế - xã hội. Nhà nước sẽ coi trọng các nhà đầu tư có chất lượng sản phẩm và bảo hành công trình tốt, nhằm hướng tới mục tiêu phi lợi nhuận vì công ích cho xã hội

Hợp đồng dự án BT sẽ có những nội dung về quyền hạn và nghĩa vụ của hai bên tham gia hợp đồng. Các nhà đầu tư có mục tiêu khác nhau thì sẽ có những điều khoản khác nhau, có thể là về mức lợi ích,… Thông thường, các nhà đầu tư thực hiện dự án BT với mục đích lợi nhuận nên trong hợp đồng họ sẽ yêu cầu một dự án khác với mức sinh lời cao hơn và có giá trị hơn. Nói chung, tùy thuộc vào mục đích của nhà đầu tư thì các điều khoản ẽ khác nhau và các nhà đầu tư cần cân đối các điều khoản trong hợp đồng sao cho phù hợp với doanh nghiệp và hướng phát triển của doanh nghiệp mình.

Nhà nước sẽ đồng ký kết hợp đồng với mục đích phi lợi nhuận, thuần công ích và nhằm phát triển cơ cấu hạ tầng cũng như nền kinh tế. Do đó, Chính phủ sẽ ưu tiên những nhà đầu tư có sản phẩm chất lượng và chế độ bảo hành tốt.

2.2. Nội dung của hợp đồng dự án BT

Nội dung của hợp đồng dự án BT sẽ có sự khác nhau, bởi vì mỗi nhà đầu tư lại có mục đích khác nhau. Nhưng nhìn chung, một bản hợp đồng dự án BT sẽ gồm những nội dung chính như :

-Thông tin cơ bản của các bên tham gia hợp đồng. Gồm tên, địa chỉ liên lạc và người đại diện có thẩm quyền của mỗi bên tham gia ký kết hợp đồng.

- Mục tiêu hướng đến của hợp đồng gồm những phương thức hoạt động, phạm vi hợp đồng, thời gian thanh toán hợp đồng.

-Thông tin liên quan đến tất cả về nguồn vốn, tổng số vốn đầu tư đã nhận được và tiến độ thực hiện dự án cũng như các công trình xây dựng

-Thông tin về trang thiết bị, công nghệ được sử dụng trong công trình, công suất và tiêu chuẩn kỹ thuật của công trình, dự án.

- Những quy định về giám sát, kiểm tra chất lượng công trình

- Những quy định về bảo vệ tài nguyên, môi trường trong thời gian thực hiện dự án

-Thời gian hoàn thành dự án và thời gian chuyển giao công trình sau khi đã hoàn thiện

-Những quyền lợi và nghĩa vụ cụ thể của các bên tham gia hợp đồng

- Các quy định về giám định và tư vấn trong khâu thiết kế, sử dụng, nghiệm thu, vận hành và bảo dưỡng công trình.

- Các quy định về giá cả, chi phí và các khoản thu

- Trách nhiệm của nhà đầu tư trong việc chuyển giao công trình

- Những nguyên nhân, điều kiện có thể điều chỉnh hợp đồng

- Những lí do có thể chấm dứt hợp đồng trước thời hạn

- Cách xử lý các vi phạm hợp đồng

- Cách xử lý những tranh chấp trong hợp đồng

- Bất khả kháng và nguyên tắc xử lý

- Những quy định về cam kết và hỗ trợ của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền khi nhà đầu tư thực hiện xong dự án

- Hiệu lực của hợp đồng

Những nội dung này là nội dung chính trong các hợp đồng dự án BT. Ngoài ra sẽ có sự thay đổi tùy thuộc vào thỏa thuận giữa cơ quan Nhà nước có thẩm quyền và nhà đầu tư xây dựng dự án, công trình.

Đọc ngay: Đối tác công tư là gì và mối liên hệ giữa dự án BT và đối tác công tư như thế nào? Click để khám phá ngay.

3. Những vấn đề nổi cộm của Dự án BT

3.1. Những lỗ hổng

Dự án BT có những đóng góp quan trọng trong việc phát triển kinh tế của đất nước, lợi ích này chúng ta không thể phủ nhận. Tuy nhiên, vấn đề nào cũng có hai mặt tích cực và tiêu cực. Bên cạnh những lợi ích thì các dự án BT vẫn nổi lên những vấn đề đáng để chúng ta phải suy ngẫm.

Thứ nhất, dự án BT là hình thức Nhà đầu tư chuyển giao công trình cho chính phủ, sau đó Nhà nước sẽ tạo điều kiện cho Nhà đầu tư bằng các công trình khác, đây là cuộc trao đổi dưới dạng ‘‘hàng đổi hàng’’ thay vì chi trả bằng tiền mặt thông thường. Tuy nhiên, hình thức này lại chỉ xuất hiện khi nền kinh tế kém phát triển mà thôi.

Thứ hai, về nguyên tắc cơ bản thì Nhà đầu tư sẽ chịu trách nhiệm bỏ tiền ra xây dựng công trình và sẽ thu phí sử dụng của người sử dụng khi công trình đó hoàn thành, nhưng với các công trình dự án BT thì lại không. Bên cạnh đó, là việc xác định đúng giá trị của công trình xây dựng hiện nay không minh bạch, cụ thể, tồn tại những khoảng trống. Những vấn đề này dễ gây ra những hậu quả tiêu cực như tham nhũng,...

Thứ ba, việc quản lý tài sản công trình và các giá trị khác đều trao toàn quyền cho một Bộ quyết định. Vì vậy, việc tham ô, tham nhũng là điều rất dễ xảy ra. Đặc biệt trong bối cảnh tình hình kinh tế còn rất nhiều vấn đề như hiện nay.

Thứ tư, hợp đồng BT là sự khẳng định hợp tác thực hiện giữa Nhà nước và nhà đầu tư, tuy nhiên, không có quy định cụ thể nào về vấn đề này. Đây cũng sẽ là một lỗ hổng lớn về pháp luật. Quy định về thời điểm giao đất cũng như thời hạn chuyển giao công trình còn nhiều bất cập, khiến việc đảm bảo thanh toán dự án bằng quỹ đất không có giá trị ngang giá.

Bên cạnh đó, việc hầu hết các nhà đầu tư thực hiện dự án BT đều là do chỉ định mà không cần trải qua một cuộc đấu thầu nào, chứng tỏ các nhà đầu tư rất dễ dàng có được dự án BT mà không có sự cạnh tranh nghiêm túc.. Điều này dễ gây nên tình trạng thiếu khách quan do nhà đầu tư sẽ tự tìm đơn vị tư vấn, thiết kế, thi công và giám sát. Việc ký kết hợp đồng BT cũng không chặt chẽ, còn rất nhiều lỗ hổng trong những quy định của cả hai bên tham gia ký kết, Nhà đầu tư cũng chưa đảm bảo được tiến độ cũng như chất lượng công trình.

Thất thoát kép chính là hệ lụy tất yếu trong dự án BT. Thất thoát đầu tiên là đất đai. Tiếp đến là cơ sở hạ tầng mà dự án BT đưa ra không có tính cạnh trang, do đó không phản ánh được giá cả thị trường hiện nay.

Với tình hình này, khi mà các dự án BT đều để các nhà đầu tư tự do đề xuất và xây dựng, Nhà nước thẩm định nhưng các vấn đề quy định trong pháp luật lại lỏng lẻo thiếu minh bạch. Vì vậy, điều này rất dễ cho các hệ lụy như tham ô, làm giàu bất chính rất dễ xảy ra, điều này vô tình làm các dự án BT trở thành miếng mồi béo bở của các nhà đầu tư và các quan chức khác.

3.2. Giải pháp

Dưới thực trạng như vậy, cần phải có những biện pháp khắc phục cụ thể để các dự án BT trở nên đúng với bản chất của nó. Không thể để các dự án này trở thành công cụ kiếm tiền một cách bất hợp pháp.

Đầu tiên chính là phải xây dựng một hệ thống pháp luật chặt chẽ. Bộ luật này quy định rõ ràng về các mặt của dự án BT như thời hạn giao chuyể, quy trình kiểm tra, giám sát ra sao, các công nghệ, trang thiết bị được sử dụng trong công trình như thế nào,.... Tất cả đều phải được quy định rõ ràng, công khai và minh bạch.

Phải nghiệm thu hoàn toàn công trình cũng như đánh gia, thẩm định các công trình đã được chuyển giao trước đó. Khi đã có những đánh giá, nhận xét cụ thể về chất lượng công trình thì mới giao đất cho nhà đầu tư thực hiện dự án khác.

Cần quy định rõ trách nhiệm của nhà đầu tư, nhà nước và những người chịu trách nhiệm về chất lượng của công trình sau thi được chuyển giao và đưa vào sử dụng.

Dù vẫn còn những lỗ hổng tuy nhiên những dự án BT cũng đã có những đóng góp tích cực. Vì vậy, Nhà nước cần có những điều chỉnh cụ thể, hợp lý để các dự án BT trở nên sạch hơn và mang ý nghĩa cho cộng đồng hơn.

Hy vọng bài viết đã giúp bạn đọc hiểu được dự án BT là gì ? Những nội dung chính của hợp đồng dự án BT và những tồn tại hiện có trong dự án BT.

Nếu còn thắc mắc về các ngành nghề liên quan trong lĩnh vực xây dựng bạn có thể tìm hiểu qua trang topcvai.com