1. Tìm hiểu về nghiệp vụ ký hậu vận đơn
1.1. Định nghĩa về ký hậu vận đơn
Ký hậu vận đơn được hiểu là việc chủ hàng ký vào phía sau vận đơn gốc nhằm mục đích dịch chuyển quyền sở hữu cho các mặt hàng có liên quan. Ký hậu vận đơn thường áp dụng cho vận tải biển. Việc này cũng có thể hiểu đơn giản như sau:
Do quá trình vận tải đường biển thường diễn ra trong thời gian dài nên có thời gian xác nhận giữa các bên. Chưa kể chủ tàu còn có thể hỗ trợ những chủ hàng tại cảng nhập. Trong khi việc vận chuyển hàng không có thời gian ngắn nên việc cước trước khí hậu sẽ không giữ hàng tại cảng nhập
1.2. Giải thích về ký hậu vận đơn
Thực chất nghiệp vụ ký hậu vận đơn phải đi song hành theo lệnh, đây là lệnh vận đơn hàng hóa ghi rõ trên đó là thời gian lệnh của Người nhận hàng (Consignee) bằng cách ký hậu lên một vận đơn
Cụ thể hàng vận chuyển khi được nhập và về đến đích. Trên vận đơn gốc, ô Consignee sẽ ghi dòng: “To order of” + tên người Consignee”. Nghĩa là Consignee có quyền nhận hàng hoặc chuyển quyền sở hữu đến cho người khác. Để chuyển được quyền sở hữu, Consignee phải ký và đóng dấu vào mặt sau mỗi vận đơn gọi là ký hậu vận đơn.
2. Phân loại ký hậu vận đơn thông dụng
2.1. Xét theo người đứng ra ký hậu
2.1.1. Ký hậu bới shipper
Đây là loại ký hậu phổ biến sử dụng trong thương mại quốc tế, nhà phát hành vận đơn theo lệnh trong ô Consignee sẽ ghi: “To order of + tên shipper”. Ký hậu vận đơn shipper thường được dùng trong các trường hợp thanh toán bằng T/T (Telegraphic Transfer- chuyển tiền bằng điện) khi không có sự khống chế chứng từ bởi hai bên ngân hàng. Cho nên shipper được tăng mức độ khống chế hàng của mình.
2.1.2. Ký hậu vận đơn ngân hàng
Loại B/L (Bill of Lading - vận đơn đường biển) này dùng trong trường hợp thanh toán bằng L/C (Letter of Credit - thanh toán bằng thư tín dụng hay tín dụng thư). Khi phát hành vận đơn theo lệnh này, ô Consignee sẽ ghi: “To order of + tên ngân hàng”.
Đối với người mua:
- Khi thanh toán bằng L/C, ngân hàng sẽ mở L/C của người sở hữu lô hàng thực sự và khống chế khả năng lấy hàng của người mua.
- Để lấy được lô hàng, người mua phải thanh toán đầy đủ tiền hàng cho ngân hàng trong trường hợp người nhập khẩu chưa ký đủ quỹ 100%.
- Sau khi thanh toán, ngân hàng sẽ ký hậu vào mặt sau của vận đơn và giao cho người mua.
- Người mua mua cắm vận đơn tới hãng tàu và nhận hàng như bình thường.
Về phần người bán:
- Người bán chỉ cần thực hiện đúng như theo yêu cầu của Ngân hàng mở L/C mà không phải quan tâm ô Consignee phải ghi những gì.
- Khi thực hiện đầy đủ những yêu cầu trên, người bán phải sẽ được ngân hàng thanh toán đầy đủ tiền hàng mà không cần quan tâm đến việc người mua nhận tiền ra sao.
- Việc ký hậu thế nào còn được phụ thuộc vào thỏa thuận giữa ngân hàng mở L/C và người mua, không liên quan tới người bán (ký hậu đích danh hay vô danh, theo lệnh truy đòi hoặc miễn truy đòi).
2.1.3. Ký hậu bởi Consignee
Loại ký hậu này là hàng sẽ giao theo lệnh của Consignee. Khi phát hành vận đơn theo lệnh, trong ô Consignee sẽ ghi là: “ To order of + tên Consignee”. Loại ký hậu này sẽ xuất hiện khi việc thanh toán giữa 2 bên là chắc chắn nhận được (giữa công ty mẹ và công ty con theo đối tác lâu năm).
2.2. Xét theo cách xác định người cuối cùng nhận hàng
2.2.1. Ký hậu vận đơn đích danh
Ô Consignee sẽ được ghi dòng chữ “Delivery to” + Tên người,công ty nhận hàng mới”. Ví dụ khi ghi “Delivery to ABC Company”. Khi đó chỉ đại diện công ty ABC này mới có quyền nhận hàng, và chỉ được nhận hàng chứ không được chuyển quyền lại cho bất cứ bên nào khác.
2.2.2. Ký hậu vận đơn theo lệnh
Ghi dòng chữ “To order of” + tên của chủ sở hữu mới”. Ví dụ khi viết “To order of XYZ Company” thì Công ty XYZ này có thể nhận hàng hoặc chuyển quyền cho bên khác, cũng có thể bằng nghiệp vụ ký hậu.
2.2.3. Ký hậu vận đơn để trống
Vận đơn có ký hậu loại này cho phép bất kỳ người nắm giữ nó đều có quyền sở hữu với hàng hóa đối với vận đơn nói trên. Việc chuyển nhượng quyền sổ hữu tiếp theo không cần phải ký hậu nữa mà chỉ cần trao đổi tay vận đơn này là đủ.
Từ Ký hậu để trống có thể chuyển thành ký hậu nếu ghi câu ”To order of + tên chủ sở hữu mới” hoặc chuyển thành ký hậu hạn chế
2.3. Xét theo trách nhiệm ký hậu
2.3.1. Ký hậu miễn truy đòi
Đây là loại ký hậu không bị ràng buộc về sau, có quyền được miễn truy đòi nếu hàng hóa có vấn đề gì xảy ra. Để ký hậu miễn truy đòi, người ký hậu có thể được ghi thêm câu “Miễn truy đòi - Without Recourse” vào một trong các loại ký hậu nói trên.
Chẳng hạn, khi vận đơn của hãng tàu nào đấy bị từ chối thì tất cả những người ký hậu sẽ ghi “miễn truy đòi” để có thể không phải chịu trách nhiệm hoàn trả lại tiền. Còn đối với người không ghi câu “miễn truy đòi” vẫn sẽ phải chịu trách nhiệm hoàn trả lại tiền cho bất cứ người nào chuyển nhượng sau đó như bình thường. Ký hậu miễn truy đòi là loại ký hậu thông dụng trong thanh toán quốc tế.
2.3.2. Ký hậu truy đòi
Ngược lại với ký hậu miễn truy đòi, để đảm bảo an toàn và có sự ràng buộc lẫn nhau, các bên mua bán sẽ ghi thỏa thuận và ghi chú “With recourse endorsement” vào một trong các loại ký hậu nói trên (dĩ nhiên là trừ loại ký hậu miễn truy đòi).
Khi một bên ký hậu cho một bên khác nhận hàng thì tất cả những người ký hậu đều phải có trách nhiệm liên đới giữa các bên trong đó. Nếu lô hàng của một hãng không may bị từ chối thì tất cả những người ký hậu đều có một phần trách nhiệm tùy thuộc vào thỏa thuận của các bên,
2.4. Tại sao phải ký hiêu vận đơn
Ký hậu vận đơn đảm bảo an toàn cho chủ hàng trong nhiều trường hợp chưa nhận được thanh toán, hoặc mua đi và bán lại. Thực chất của ký hậu vận đơn sẽ đi xong hành với đơn lệnh (Order B/L). Khi muốn chuyển quyền sở hữu cho đơn hàng, Consignee sẽ ký và đóng dấu vào mặt sau vận đơn, người ta gọi đó là ký hậu vận đơn.
3. Một số điều cần lưu ý về ký hậu vận đơn
Nhìn chung thì việc ký hậu vận đơn cũng không có gì là quá phức tạp. Tuy nhiên trong suốt quá trình làm thủ tục cho các lô hàng nhập khẩu (có ngân hàng ký hậu chứng từ), tôi thấy thỉnh thoảng khách hàng có những sơ suất việc làm thủ tục sẽ bị vướng mắc và chậm trễ. Cụ thể của việc đó là như sau:
- Nếu vận đơn được ký hậu có sự tham gia của ngân hàng, điều kiện để lấy được hàng là phải có ký hậu mặt sau vận đơn của ngân hàng.
- Chữ ký của chủ hàng và ký hậu sẽ vào mặt sau của vận đơn theo yêu cầu của chủ hàng.
- Ngân hàng chỉ ký hậu 1 trong 3 tờ vận đơn gốc nên phải xuất trình tờ bill có ký hậu của ngân hàng.
- Nếu làm mất vận đơn ký hậu - To Order Bill of Lading thì phải liên hệ lập tức với hãng tàu và shipper để có thể được hỗ trợ kịp thời.
- Chi phí ký hậu khá cao, thủ tục lấy hàng rắc rối nên chỉ dùng với các lô hàng có giá trị kinh tế.
- Ngoài ra, doanh nghiệp cần phải cầm cố tài sản thế chấp hàng nên việc phải ký hậu vận đơn để có thể lấy hàng vì lúc này hàng đang thuộc về quyền sở hữu của ngân hàng.
Qua bài viết này, hy vọng bạn đã có những thông tin hữu ích dành cho mình về việc ký hậu vận đơn. Đây là một điều nếu cần thiết thì hãy nên làm ở các vận đơn đường biển. Hy vọng các bạn đã nắm rõ về những nội dung của ký hiệu vận đơn để áp dụng chúng vào thực tế.
Tham gia bình luận ngay!