Kỹ năng xã hội là gì và cách rèn luyện kỹ năng xã hội tích cực

1. Bạn hiểu kỹ năng xã hội là gì?

Kỹ năng xã hội là gì? Có lẽ câu hỏi này sẽ dễ bề trả lời bởi các chuyên gia tâm lý hay những người thầy trong huấn luyện và đào tạo kỹ năng. Còn đối với những người lần đầu tìm hiểu về khái niệm này hay bước vào không gian của giáo dục kỹ năng, chắc chắn sẽ phải mất một quỹ thời gian nhất định để tự mình giải mã.

Trên thực tế, hiểu được bản chất của khái niệm này không khó.

Kỹ năng xã hội có thể hiểu là tập hợp các năng lực của con người hỗ trợ cho việc giao tiếp và tương tác với người khác trong xã hội một cách thuận lợi biểu hiện rõ nét nhất ở những mối quan hệ được tạo ra, xúc tiến sự tiếp cận và chia sẻ thông tin bằng ngôn ngữ hoặc phi ngôn ngữ. Quá trình học hỏi kỹ năng xã hội gọi là xã hội hóa.

Để có thể tích lũy cho mình được kỹ năng xã hội, con người ở mọi độ tuổi bắt buộc phải trải qua một quá trình xã hội hóa. Nhưng để xã hội hóa được mỗi cá nhân phải chủ động kết nối với những người khác trong cộng đồng bằng kỹ năng giao tiếp. Hành vi cá nhân này dù tương tác trực tiếp bằng lời nói hoặc bằng những hành động đều có tác dụng kết nối cá nhân với những người khác, từ đó tạo ra sự thay đổi về thái độ, hành vi và suy nghĩ khi hoạt động nhóm cũng như cách điều chỉnh mối quan hệ trong nhóm được tốt.

Một số nghiên cứu về kỹ năng xã hội của các chuyên gia đã chỉ ra rằng các kỹ năng giao tiếp căn bản bao gồm: Thuyết phục, lắng nghe, quản lý và làm việc nhóm có tác dụng tương tác với xã hội một cách hài hòa và tạo được những bước đệm tốt để thăng tiến và gặt hái được những thành quả trong công việc. Trong khi IQ hay chỉ số thông minh chỉ được thể hiện ở một bộ phận nhỏ. 

Suốt một gian dài, hầu hết chúng ta chỉ chăm chăm quan trọng hóa vào vai trò của trí thông minh hay nhận thức về giáo dục hành vi mà bỏ qua vai trò quan trọng của hệ thống những kỹ năng ứng dụng vào cuộc sống. Hiện nay, sự xuất hiện của hội chứng tự kỷ đến áp lực về công việc, cuộc sống yêu cầu con người phải tương tác với nhau, thì những kỹ năng xã hội mới được quan tâm. Các bậc phụ huynh có điều kiện mới tìm đến chuyên gia để cho con em mình tham gia các buổi huấn luyện về kỹ năng xã hội. 

Xem thêm: Những kỹ năng giao tiếp phi ngôn ngữ giúp bạn truyền đạt tốt hơn

2. Vai trò của kỹ năng xã hội và một số kỹ năng xã hội đặc biệt

2.1. Vai trò của kỹ năng xã hội

Cuộc sống không ngừng vận động, xã hội loài người không thể vắng bóng được sự tương tác. Dù muốn hay không, bạn vẫn phải thừa nhận rằng, dù sở hữu trí thông minh nhưng không có kỹ năng xã hội chính là điều bất hạnh. Bởi lẽ, kỹ năng xã hội đích thị là một trợ thủ đắc lực giúp bạn giao tiếp hiệu quả, giúp bạn học hỏi lĩnh hội được nhiều những tri thức mới và đơn giản hơn như yêu cầu được giúp đỡ khi khó khăn, có thêm những người bạn để chia sẻ vui buồn, có thể mở rộng những mối quan hệ lành mạnh cũng như phát triển và bảo vệ được bản thân trước các tình huống. Kỹ năng xã hội là bàn đạp quan trọng giúp con người hình thành những đặc điểm cá nhân cần thiết nhưng sự tin cậy, trách nhiệm và sự chu đáo.

2.2. Một số kỹ năng xã hội đặc biệt

Sẽ không ngoa khi nói rằng, kỹ năng xã hội giúp tất cả chúng ta tự xây dựng được một chiếc la bàn đạo đức cho chính mình. Từ đó mang lại cho mỗi người những lựa chọn tốt hơn trong tư duy. Đây chính là nguồn gốc của suy nghĩ và những hành vi tích cực. Không những vậy, trong sự nghiệp, để thực sự có thể thu về những thành công như mong đợi, việc sở hữu những kỹ năng xã hội gần như một điều bắt buộc song song với sự chuẩn bị về kỹ năng cứng, kinh nghiệm và học vấn. 

Không khó để bạn phát hiện ra điều này khi đọc các bản mô tả công việc của hầu hết các vị trí công việc, nhất là những vị trí cao, thì yêu cầu về năng lực tương tác lại càng cao. Trong đó, một số kỹ năng xã hội then chốt được đến 90% hội đồng tuyển dụng tại các doanh nghiệp đánh giá cao và được tích cực đào tạo bài bản để nâng cao hiệu quả kinh doanh, bán hàng, thúc đẩy các mối quan hệ nội bộ và ngoại giao tốt...cho cả nhân viên và bậc quản lý bao gồm:

- Kỹ năng phối hợp

Biểu hiện cho kỹ năng này nằm ở việc hai hay nhiều cá nhân tự mình điều chỉnh được hành vi của mình sao cho tương thích với năng lực của người khác để tạo ra hiệu quả công việc như ý.

- Kỹ năng đàm phán

 Dù bạn đang hoàn thành dự án xây dựng và đang đốc thúc quá trình ký hợp hợp đồng kinh doanh, thì đàm phán, thuyết phục đối tác, thảo luận để đạt được một thỏa thuận nào đó là rất cần thiết. Đây cũng là phẩm chất bắt buộc có ở  những người lãnh đạo, quản lý. 

- Nhận thức xã hội

Kỹ năng này biểu hiện ở chỗ những con người trong cộng đồng tự nhận thức được phản ứng của những người khác và chủ động đáp lại phản ứng đó với những hành động có chừng mực và có hiểu biết. 

Với vai trò quan trọng như vậy, nên không chờ để tự học hỏi mà nhiều bậc phụ huynh đã chủ động tìm đến đến các chuyên gia để tư vấn và dạy cho con em mình những kỹ năng xã hội phù hợp. Còn bản thân những người trưởng thành, nếu cảm thấy rằng, cần nâng cao kỹ năng xã hội để thu về hiệu quả trong công việc, cuộc sống...việc tự trang bị là điều cần thiết. Vậy có những cách nào để tự rèn luyện kỹ năng xã hội. Mời bạn kéo tiếp xuống nội dung tiếp theo cùng topcvai.com để nắm rõ hơn nhé.

3. Một số cách rèn luyện kỹ năng xã hội hiệu quả

3.1. Nâng cao kỹ năng giao tiếp bằng lời nói

Giao tiếp thành công chính là chìa khóa của những mối quan hệ, không những trong cuộc sống mà còn công việc. Lời nói là phương tiện để kỹ năng này phát huy được hiệu quả của nó trong mọi tình huống. Do đó rèn luyện kỹ năng này là vô cùng quan trọng. Việc nâng cao kỹ năng giao tiếp có thể được cải thiện nhờ vào những kỹ thuật nhỏ như điều chỉnh âm lượng khi nói, học cách triển khai các cuộc trò chuyện với tác của mình và tránh việc đụng chạm đến những vấn đề nhạy cảm. Đặc biết là luôn tỏ ra mình là người hòa đồng và lịch sự.

3.2. Nâng cao kỹ năng giao tiếp không lời

Bên cạnh lời nói phương tiện giao tiếp giúp chúng ta tương tác hiệu quả khác cũng cực kỳ quan trọng, đó chính là kỹ năng giao tiếp phi ngôn ngữ được biểu hiện bởi ngôn ngữ hình thể, hành động của mắt, tay, chân...khi nói chuyện. Bạn có thể dễ dàng rèn luyện thói quen này bằng cách chú ý ngôn ngữ cơ thể của mình và quan sát những người xung quanh hành xử. Trong quá trình giao tiếp đừng ngần ngại trao cho đối phương một nụ cười chân thành cũng như dành chút thời gian để sửa soạn về trang phục và diện mạo trước khi ra ngoài. 

Xem thêm: Tìm hiểu về kỹ năng tìm kiếm và xử lý thông tin một cách hiệu quả

3.3. Lắng nghe nhiều hơn

Phần lớn chúng ta thường quá tập trung đến vấn đề giải thích hoặc cố gắng thể hiện cái tôi của mình trong quá trình giao tiếp mà quên đi rằng lắng nghe cũng là một bước quan trọng để thấu hiểu thêm vấn đề cũng như đạt được mục đích giao tiếp. Khi bạn lắng nghe, bạn đã biết tôn trọng những lời nói của người khác và thể hiện mình là con người lịch sự và thấu hiểu. 

Trên đây chính là khái niệm kỹ năng xã hội là gì cũng như những giá trị của kỹ năng xã hội mang lại và cách rèn luyện kỹ năng quan trọng này. Hi vọng rằng bài viết trên đây của Hà Anh sẽ thực sự hữu ích với tất cả các bạn.