1. Khám phá định nghĩa của giá vốn hàng bán là gì?
Nếu các bạn đang có ý định kinh doanh hay khởi nghiệp bằng mặt hàng nào đó, hay chỉ đơn giản là có niềm yêu thích, đam mê và quan tâm đén các vấn đề kinh tế thì đừng bỏ qua bài viết này nhé. Trong bài viết này, topcvai.com sẽ cùng các bạn khám phá những vấn đề thú vị xoay quanh cụm từ giá vốn hàng bán. Chắc chắn sẽ có một số người sau khi thấy cụm từ này sẽ thấy rất lạ lẫm và bật ra câu hỏi tò mò: giá vốn bán hàng là gì?
Giá vốn hàng bán (viết tắt trong Tiếng Anh là COGS) là tất cả các chi phí được sử dụng để duy trì sự tồn trữ của hàng bán trong một thời gian cụ thể nhất định. Chi phí được kết nối với hàng hóa cụ thể thông qua việc sử dụng một trong những công thức sau: Nhập trước - Xuất trước (FIFO), Chi phí trung bình hoặc Xác định cụ thể. Những chi phí mua, chi phí chuyển đổi và các khoản phát sinh khác trong việc đưa hàng tồn kho đến địa điểm và điều kiện hiện tại của chúng cũng được tính vào trong các chi phí này. Chi phí hàng hóa của các công ty, doanh nghiệp và đơn vị, tổ chức sản xuất sẽ bao gồm vật liệu, nguồn nhân lực lao động và chi phí được phân bổ. Các chi phí của những hàng hóa chưa bán được sẽ hoãn lại như chi phí của hàng tồn kho cho đến khi nào hàng tồn kho đó được ghi giảm giá trị hoặc bán đi thì thôi.
Giá vốn hàng bán sẽ bao gồm giá mua của những mặt hàng đã được bán ra và được hạch toán vào trong TK154 đối với các doanh nghiệp thương mại. Thêm nữa, giá vốn hàng bán còn bao gồm những khoản phát sinh ở trong TK621, TK622, TK 627 kết chuyển vào trong TK154 đối với những đơn vị sản xuất và chuyển vào riêng TK 155 với những sản phẩm đã hoàn thành xong và sẵn sàng được bán ra.
Tìm hiểu chi tiết: Giá vốn hàng bán gồm những gì?
2. Tầm quan trọng cũng như vai trò, ý nghĩa của giá vốn hàng bán là gì?
Bởi vì thị trường luôn trong tình trạng biến đổi liên tục nên không phải lúc nào các cơ sở bán hàng cũng nhập được nguồn hàng với mức giá ổn định cả. Giá vốn hàng bán có vai trò được mua lại để bán cho hàng hóa bán lại, bao gồm tất cả các chi phí mua lại khác, kể cả các loại chi phí mua lại khác, không bao gồm khoản giảm giá nào.
Gợi ý: Việc làm tài chính
3. Một vài phương pháp xác định giá vốn hàng bán
Để kế toán giá vốn hàng bán, bạn cần phải xác định chính xác giá vốn hàng bán. Ở đây, giá vốn hàng bán để kiểm tra kết quả kinh doanh là tất cả chi phí kinh doanh có mối quan hệ đến quá trình bán hàng (vốn hàng xuất kho, chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp). Riêng với doanh nghiệp thương mại, giá trị vốn hàng xuất kho với mục đích bán là tổng của giá trị vốn hàng bán và chi phí thu mua của sổ hàng đã xuất kho. Để xác định giá vốn hàng bán - trị giá hàng xuất kho thì bạn có thể sử dụng một trong số các phương thức sau để xác định:
- Phương pháp xác định giá vốn hàng hóa bằng giá thực tế đích danh
Phương pháp này sẽ cho phép bạn nhập hàng hóa vào kho theo giá được tính kiểu xuất kho nào thì theo giá đó dưới dạng mô hình từng lô. Tất nhiên, bạn sẽ không phải quá quan tâm hay chú ý đến thời gian nhập hay xuất. Phương pháp này chỉ có tác dụng nhất định với các hàng hóa mang được nhập theo lô có chứa giá trị cao và được bảo quản riêng theo từng lô qua mỗi lần nhập.
- Phương pháp xác định giá vốn hàng hóa bằng kiểu nhập trước, xuất trước
Hàng hóa nào nhập kho trước thì xuất trước và lấy đơn giá xuất đúng bằng đơn giá nhập chính là giả định để hình thành nên phương thức này. Trị giá mua thực tế hàng hóa xuất kho trong kỳ sẽ được tính ngang bằng đúng như những gì được ghi trong đơn giá giá vốn hàng bán nhập trước.
- Phương pháp xác định giá vốn hàng hóa bằng nhập sau, xuất trước
Dựa trên giả định ngược lại ở trên là hàng nhập sau sẽ được xuất trước và lấy đơn giá xuất bằng đúng đơn giá nhập, chúng ta có phương pháp nhập sau, xuất trước. Khi mua hàng sau, đơn giá sẽ được tính tương đương bằng với trị giá mua thực tế hàng xuất kho. Đơn giá của những lần nhập đầu tiên sẽ được tính vào trị giá hàng tồn kho cuối kỳ.
- Phương pháp xác định giá vốn hàng hóa bằng giá thực tế bình quân gia quyền
Căn cứ vào sổ tồn đầu kỳ, phương pháp này được áp dụng cho trường hợp các hàng hóa xuất kho chưa được ghi sổ. Số nhập giá bình quân trong kỳ kế toán sẽ được tính theo công thức: Số lượng hàng hóa x Đơn giá thực tế bình quân = Trị giá mua thực tế của hàng hóa xuất kho (giá vốn hàng bán)
- Phương pháp xác định giá vốn hàng bán bằng giá hạch toán
Các doanh nghiệp có nhu cầu mua hay hóa vật tư thường xuyên nhưng chịu sự biến động của giá cả, khối lượng chủng loại vật tư hàng hóa nhập, xuất kho nhiều thì nên sử dụng phương pháp xác định giá vốn hàng bán bằng giá hạch toán. Giá hạch toán có thể hiểu đơn giản là loại giá ổn định được xây dựng bởi các doanh nghiệp và không có giá trị gì khi mang ra sử dụng trong các cuộc giao dịch bên ngoài. Hệ số giữa giá thực tế và giá hạch toán của hàng luân chuyển trong kỳ bắt buộc phải được tính từ trước rồi mới nhập - xuất sau.
- Phương pháp xác định giá vốn hàng hóa bằng kiểu cân đối
Phương pháp cân đối này thực chất là một phép tính. Theo đó, chuang ta có: Giá trị thực tế của hàng tồn cuối kỳ = Số lượng hàng bán còn lại x Đơn giá mua lần cuối cùng trong tháng. Từ đấy, dùng tiếp công thức cân đối riêng để tính giá vốn hàng bán xuất kho.
- Phương pháp xác định giá vốn hàng hóa bằng công thức tính theo đơn giá tồn đầu kỳ
Lấy số lượng hàng hóa đã xuất kho nhân với đơn giá mua thực tế của hàng tồn đầu kỳ. Tích sẽ là trị giá hàng hóa xuất kho cần xác định.
Xem thêm: Việc làm kế toán bán hàng
4. Phải tính giá vốn hàng bán theo cách nào mới đúng?
4.1. Công thức tính giá vốn hàng bán dựa theo phương thức kinh doanh
- Phương thức kinh doanh trực tiếp
+ Nợ 632 - giá vốn thực tế của hàng xuất kho; Có 155, 156 khi doanh nghiệp xuất khẩu kho sản phẩm hàng hóa để bán.
+ Nợ 632 - giá vốn hàng bán, nợ 133 - thuế giá trị gia tăng; Có 111, 112 và 331… khi hàng hóa được bán theo phương pháp giai tay ba.
+ Nợ 632 - giá vốn hàng bán, Có 154 chi phí sao kinh doanh dở dang trong trường hợp doanh nghiệp sản xuất xong hàng hóa nhưng không nhập kho mà bán ngay.
+ Nợ 911 - xác định kết quả kinh doanh, Có 632 - giá vốn hàng bán khi trị giá vốn hàng xuất kho đã bán vào bên nợ cuối kỳ được chuyển kết.
- Phương thức kinh doanh gửi bán
+ Trường hợp đơn vị hạch toán hàng tồn kho bằng phương pháp kê khai quen thuộc và căn cứ vào phiếu xuất kho gửi cho các đại lý, tạp hóa nhờ bán hộ hoặc gửi thành phẩm, hàng hóa tự chủ động đi bán thì: nợ 157 - hàng gửi bán, có 155 - thành phần và 156 - hàng hóa.
+ Trường hợp doanh nghiệp không nhập kho mà mua hàng gửi đi ban ngày thì kế toán sẽ ghi vào sổ là: nợ 157 - hàng gửi bán và có 331 - phải trả cho người bán
+ Kế toán chuyển kết trị giá vốn của khách hàng đã bán sang bên nợ tài khoản 632 - giá vốn hàng bán khi căn cứ vào giấy thông báo chấp nhận thanh toán hoặc chứng từ xác thực thanh toán của khách hàng, cơ sở đại lý bán hộ và các chứng từ thanh toán khác. Đã gửi thành phẩm, hàng hóa hoặc đã thực hiện các dịch vụ thì sẽ tính là đã được khách hàng chấp nhận và kế toán sẽ ghi nhập kho là: nợ 155 - thành phẩm, nợ 156 - hàng hóa, có 157 - hàng gửi bán.
+ Với các doanh nghiệp áp dụng kiểm kê định kỳ để hạch toán hàng tồn kho sẽ được chia ra làm 2 mốc: đầu kỳ hoặc cuối kỳ. Đầu kỳ có chuyển giá trị thành phẩm gửi đi bán cuối kì nhưng chưa chấp nhận thanh toán: nợ 632 - giá vốn hàng bán và có 157 - hàng gửi đi bán. Đến cuối kỳ, dựa trên kết quả kiểm kê thành phẩm đã gửi đi bán nhưng chưa xác định là bán: nợ 157 - hàng gửi đi bán, Có 632 - giá vốn hàng bán.
4.2. Công thức tính giá vốn hàng bán dựa theo loại hình doanh nghiệp
- Doanh nghiệp sản xuất theo mô hình kinh doanh
Các doanh nghiệp có sản phẩm của doanh nghiệp đều hình thành dựa trên quá trình sản xuất thì được gọi là doanh nghiệp sản xuất theo mô hình kinh doanh. Trong mỗi một giai đoạn kinh doanh thuộc quy trình sản xuất thì giá vốn bán hàng thường sẽ được tính toán kèm các chi phí lao động sống và lao động vật hóa, bao gồm:
+ Giá trị mua nguyên liệu thực tế: chi phí thuê nguồn nhân công lao động và vận chuyển, chi phí hao hụt và phát sinh.
+ Chi phí vận chuyển các sản phẩm sau khi hoàn thành sản phẩm: chi phí sản xuất chế phẩm tiếp theo, chi phí nhập lại từ kho.
+ Giá thành của các sản phẩm là toàn bộ các chi phí hao phí được tính toán sau khi hoàn thành xong quá trình sản xuất.
- Doanh nghiệp theo mô hình thương mại dịch vụ
Cách tính giá vốn bán hàng của mô hình doanh nghiệp hoạt động thương mại thường đơn giản hơn các doanh nghiệp sản xuất vì các doanh nghiệp thương mại thường chỉ đưa ra thành phẩm hiệu quả nhất vào thị trường. Toàn bộ những chi phí mới sau lhi được nhập vào kho hàng đều sẽ được gắn giá thành phẩm và từng thành phần giá sẽ được quy định bởi doanh nghiệp.
Trên đây là toàn bộ các thông tin liên quan đến giá vốn hàng bán là gì mà topcvai.com đã tổng hợp lại. Hy vọng các bạn đã được cung cấp một phần kiến thức sau khi đọc bài viết này.
Tham gia bình luận ngay!